قسمت اول، از تولد تا جرقه های ملی کردن نفت:
شاید همه ایرانیان مصدق را با ملی شدن صنعت نفت و برعکس میشناسند. شاید پرمناقشهترین شخصیت تاریخ معاصر در ۸۰ سال اخیر مصدق بوده است.بالغ بر ۷۰ سال از کودتای ۲۸ مرداد میگذرد و بحثها حول این کودتا تمام نشده است. گروهی از فرط ناراحتی و تعلق خاطر به سلسله پهلوی با وجود اعتراف امریکا به کودتا، معتقدند این کودتا یک حرکت ملی بوده است. در طرف مقابل برخی گروههای مذهبی هم معتقدند اختلاف مصدق با کاشانی باعث شکست نهضت شده است. همه این موارد مصدق را به یک شخصیت پرمناقشه در تاریخ ایران تبدیل کرده است. اما آیا مصدق را باید تنها حول محور ملی شدن صنعت نفت و پس از آن کودتا بررسی کرد؟ پیشینه مصدق تا زمان نخست وزیری و بررسی دوره نخست وزیر با تمرکز بر سایر مسائل در کنار نفت، موضوعی است که کمتر به آن توجه شده است. در این سلسله یادداشت که برگرفته از جلسات موسسه مطالعاتی تحریریه بوده و به کوشش دکتر رسول رئیس جعفری اقتصاددان و پژوهشگر حوزه اقتصاد و تاریخ تهیه شده است تلاش میشود نگاهی فراتر از نفت به مصدق صورت پذیرد. مطالب ارایه شده از قسمت یک تا سه ، مجموعه ای بیست و یک قسمتی است .
کد خبر: ۳۹۶۲۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۸
آسیب کوتوله های سیاسی :
از جمله سوالات بنیادینی که مردم در شرایط حاضر میپرسند این است که تا چه اندازه اتوپیایی که پس از انقلاب سال ۵۷ برای ایرانیان ترسیم شده بود، تحقق پیدا کرده است؟ با گذشت بیش از ۴۴ سال از عمر انقلاب آیا وعدههایی، چون حاکمیت قانون، تحقق اراده مردم، مردمسالاری، توسعه و... محقق شده اند؟ از دوران انقلاب و جنگ در دهه ۵۰ و ۶۰ خورشیدی گرفته تا برهه تحریمها و کمبودها و محرومیتهای دهههای بعد، ایرانیان به امید تحقق دورنمایی بودند که در بحبوحه انقلاب برایشان ساخته شده بود. مردمی که دوم خرداد ۷۶ را رقم زدند، انتخابات ۹۲، ۹۶ و... را با مشارکتهای بالا شکل دادند و در انتظار تحقق وعدهها نشستند و .... سه برخورد کاملا مشخص میتوان با این نوع پرسشگری نمود. اول واپس زنی و انکار و زدن برجسب انحراف. دوم پیگیری اسیب شناسانه و بیان واقعیات و کناره گیری از توجیه گری و آماده سازی و اقدام برای اصلاح در گام دوم انقلاب. سوم، گفتن عبارت کلیشهای به من چه و سیاست پدر مادر ندارد و کناره گیری از رسالت انسانی، شرعی، سیاسی خود. شما کدام راه را انتخاب میکنید و با کدام راهکارها زاویه گرفته و میجنگید؟
کد خبر: ۳۹۳۳۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۱
پتروشیمی میانکاله زنجیرهای از قانونگریزیها؛
پتروشیمی میانکاله زنجیرهای از قانونگریزیها و قانونشکنیهاست. نه تنها از سوی سرمایهگذار، که بیشتر از سوی کارگزاران قانون از هیات وزیران تا دهیاری روستای حسینآباد همه در پیوستگی حلقههای این زنجیره قانونگریزی به سهم خود نقشآفرینی کردند تا دیگِ آشِ شور پتروشیمی میانکاله روی دیگپایه آتشدان برود.
کد خبر: ۳۹۰۰۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۴
نگاهی به قیمت گوشت در دوره کریم خان زند؛
آیا تا کنون به این فکر کرده اید که یک کارگر در زمان قدیم مثلا در عصر ناصر الدین شاه یا آقا محمد خان یا پیش از آن چگونه زندگی میکرده است؟ آیا به این اندیشیده اید که قیمت مرغ و گوشت و میوه و برنج و ملک در اعصار گذشته چگونه بوده است؟
کد خبر: ۳۸۵۳۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۶
عکاس پیشکسوت اصفهانی؛
گوهر کرمی از نخستین زنان عکاس اصفهان بر اثر کهولت سن درگذشت. گوهر کرمی در دهه ۳۰ وقتی ۱۵ ساله بوده است، عکاسی را زیر نظر همسرش، محمدحسن اکبری، صاحب عکاسخانه ماه در سبزهمیدان اصفهان فرامیگیرد.
کد خبر: ۳۷۷۲۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۰۵
حمام مشهور قاجار؛
حمام فین (حمام بزرگ - ساخته دوره فتحعلی شاه قاجار)در باغ فین کاشان قرار داشته و بهدلیل قتل میرزا تقیخان امیرکبیر، صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار در ۲۰ دی ۱۲۳۰ هجری خورشیدی مشهور شده است. در هریک از حمامها، قسمتهایی شامل ورودی، گرمخانه، آبنما، خزینه، محل نظافت و سربینه (رختکن) بهچشم میخورَد. کانالهایی جهت تعویض آب خزینهها و حوضچه ها در کف حمامها وجود دارد. دیوار حمامها با عایق رطوبتی مخصوص (ماسه، آهک یا ساروج) پوشانده شدهاست.بنای حمام فین در ۱۵ آذرماه سال ۱۳۱۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال ۲۰۱۱ میلادی، باغ فین( که حمام فین نیز در آن مجموعه قرار دارد)، در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید.
کد خبر: ۳۷۰۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۱
اثرات انعکاس ممیزی و سانسور؛
سطرهای جامانده از کتاب ها، محتوای تغییر کرده انیمیشن ها، سریالها و فیلمهای سینمایی، دوبلههای وطنی با هدف تغییر روایت، تغییر ناگهانی پوشش بازیگران و محتوای یک نمایش تئاتر پس از چند شب اجرا، جابه جایی واژهها در یک ترانه آشنا، حذف ناگهانی یک خبر و یا گزارش از یک خبرگزاری و ... چه چیزی را در ذهنتان تداعی میکند؟ شاید خاطره مشترکی که هر نسل در ایران با آن به نوعی برخورد داشت. شبیه به نوار چسبی قرمز که به صورت ضربدری بر دهان، چشم و گوشی چسبانده باشند!
کد خبر: ۳۶۴۶۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۷
علاءالدین غروی:
استاد دانشکده روابط بین الملل وزارت خارجه گفت: اگر ایران امارت اسلامی را به رسمیت بشناسد به نوعی نقض غرض است. آن هم در حالی که ایدئولوژی و سلوک طالبان را در گذشته ای نه چندان دور دیدهایم.
کد خبر: ۳۵۷۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۳
به همت دانشکده هنر دانشگاه سوره؛
نخستین نشست از سلسله وبینارهای هنر قاجار با عنوان «ظرفیتهای مطالعاتی کمتر دیده شده هنر قاجار» به همت گروه نقاشی دانشکده هنر دانشگاه سوره و با همکاری معاونت پژوهشی، به صورت مجازی در دانشگاه سوره برگزار شد.
کد خبر: ۳۴۰۱۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۰
اعجازی رخ نمیدهد؛
عطریانفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران تاکید دارد، اصلاح طلبان باید به مردم یک مانیفست ارائه دهند، میگوید باید مشخص شود هدف اصلاح طلبان قدرت است یا اصلاح طلبی. عطریانفر به نامه اخیر سیدمحمد خاتمی به رهبر انقلاب هم اشاره کرد و گرچه آن را دیرهنگام میداند، اما امیدوار است که اثربخشی خود را داشته باشد.وی گفت: انشاالله که تاثیر خود راخواهد داشت، امیدوار هستیم. یک حرکت خیرخواهی است که دوست داریم بنفع مردم مؤثر واقع شود.
کد خبر: ۳۳۵۷۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۳
یادداشتی از نعمتالله فاضلی؛
این یادداشت بخشی از یکی از جلسات درس جامعهشناسی هنر و ادبیات در دانشگاه علامه طباطبایی است که در آذر ۱۳۹۹ ارائه شد و یکی از دانشجویان نعمتالله فاضلی آن را پیاده و تدوین کرده است.
کد خبر: ۳۳۱۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۸
فریادی برای همه تاریخ
امروز صد و شصت و نهمین سالگرد قتل امیرکبیر -از بزرگ مردان تاریخ ایران- در حمام باغ فین کاشان است.
کد خبر: ۳۲۱۴۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۰
تاریخچه خواندنی شهر مشهد
ساختار شهرهای قدیمی متشکل از چند محله برگیرنده کوچه ها و مراکز تجاری متعدد بوده است که به مرور ایام با گسترش شهرها این محلات مضمحل میشوند. نفوذ مدرنیسم و گذر از سنتگرایی بسیاری از تغییرات ناخواسته را به بافت قدیمی شهرها تحمیل کرده و ساختاری که نشان از هویت یک شهر بوده است به سرعت تغییر یافته است. از این رو در حال حاضر بسیاری از اماکن، اسامی و اصطلاحات شهری که در برگیرنده هویت شهر بودهاند روبه فراموشی رفته و باید تاریخ جدیدی برای آنها قائل شد. دگرگونی درنحوه ساخت و ساز و حتی دکوراسیون شهری بیننده یا شهروندان را با موضوعی جدید آشنا میکند
کد خبر: ۳۱۸۷۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۴
طی ۷ سال گذشته صورت گرفت؛
ثبت ۲۴ اثر فرهنگی تاریخی در فهرست جهانی یونسکو پس از انقلاب اسلامی نشان از جایگاه درخشان فرهنگی، تاریخی و تمدنی ایران دارد که سهم دولت تدبیر و امید، ثبت هشت میراث فرهنگی ملموس در فهرست جهانی است.
کد خبر: ۳۱۷۸۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۹
درس نامه دکتر محمد طبیبیان؛
دکتر محمد طبیبیان بنا به خواست دکتر محمدحسین عبده تبریزی به صورت وبمینار برای دانشجویان در باره مقوله بسیار مهم پول ونقدینگی وتاریخ آنها در جهان وایران سخن گفت. آنچه در زیر میخوانید متنی است که در صفحه تلگرامی دکتر طبیبیان آمده است.
کد خبر: ۳۱۳۵۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۴
با محمد غرضی، وزیر دوران جنگ
واقعا خنده دار نیست که کشوری شعار مرگ بر آمریکا سر بدهد و آنگاه پنج هزار از فرزندان مدیران آن کشور به هر دلیل ممکن، ساکن کشور آمریکا باشند؟ بنظر میرسد که حاکمیت میبایست در این خصوص تصمیم گیری اساسی داشته باشد. صحبتهای محمد غرضی در این باره شنیدنی است.
کد خبر: ۳۱۲۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۶
تکیه نیاوران
اینجا از قدیمیترین تکیههای تهران است؛ بنایی که ۱۵۰ سال پیش به دستور ناصرالدین شاه ساخته شد و «تکیه نیاوران» نام گرفت.
کد خبر: ۲۹۷۱۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۹
سید جواد رفیعی؛
خاطرات شیخ ابراهیم زنجانی از آن دست کتابهایی است که اولبار به لطف دولت اول اصلاحات اجازه چاپ و نشر پیدا کرد. یکبار هم تجدید چاپ شد و سپس اجازه انتشار مجدد پیدا نکرد و صرفاً از طریق زیراکس در بازار غیررسمی عرضه گردید.شیخ ابراهیم زنجانی قزلباش (مرداد ۱۲۳۵ سرخه دیزج سلطانیه زنجان - آذر ۱۳۱۳) از روحانیون نوگرای دوره قاجار، و نخستین نماینده این شهر در مجلس شورای ملی بود. شیخ ابراهیم زنجانی قاضی دادگاهی بود که حکم به اعدام شیخ فضلالله نوری داد. شیخ در یکی از آثار خود می نویسد که کسانی که این نوشتههای مرامی خوانند خواهند گفت تو بهطور کلی بی اعتقاد به این اوضاع هستی یا از اسلام مُعرض هستی یا چرا افترا میگویی، اما این که بگویند از اسلام معرض هستی، خدا میدانداین دلسوزیها و حقیقت گوئیها از شدت غیرت به اسلام و شدت اعتماد به اسلام حقیقی است.
کد خبر: ۲۸۳۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۳
فرزند، محصول ازدواج؛
رشد جمعیت در ایران هنوز منفی نیست. یعنی سالانه یک میلیون زاد و ولد بیش از مرگ و میر صورت میپذیرد و این هشدارها در واقع معطوف به سی، چهل سال آینده است. مشخصاً پیشبینی میشود جمعیت ایران در سال 1440 به 100 میلیون نفر برسد با جمعیت سالمند بیشتر از جوانان.
کد خبر: ۲۷۷۷۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۵
آشتی آجیل با ایرانی ها؛
آدرس در تهران، سر راست است، فقط باید هشت دقیقه پیادهروی کنید. میخواهم از خیابان و کاروانسرایی برای شما بگویم که در آن انواع آجیلها را میتوان خرید. وقتی وارد خیابان صاحب جمع شدید و از مولوی عبور کردید، سمت راستتان کوچهای است به اسم حاتمی؛ وقتی از آن رد میشوید در همان سمت وارد دالانی میشوید که بازار آجیل فروشهاست. کمی همین مسیر را ادامه دهید، به کاروانسرای خانات میرسید.
کد خبر: ۲۶۲۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۱